Η Εκτός Σχεδίου Δόμηση καθορίζεται στην γενικότητα της από το ΠΡΟΕΔΡΙΚΟ ΔΙΑΤΑΓΜΑ της 24/5/1985 ΦΕΚ Δ' 270/30.5.1985
περί τροποποίησης των όρων και περιορισμών δόμησης των γηπέδων των κειμένων εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων και εκτός των ορίων των νομίμως υφισταμένων προ του έτους 1923 οικισμών.
Άρθρο 1
(όπως τροποποιήθηκε με το άρθρ.10 Ν.3212/2003,ΦΕΚ Α 308/31.12.2003, και με το άρθρο 22 παρ.3 Ν.4258/2014,ΦΕΚ Α 94/14.4.2014.)
οι όροι και περιορισμοί δόμησης των γηπέδων των κειμένων εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων, κωμών και οικισμών ή εκτός των ορίων των νομίμως υφισταμένων προ του έτους 1923 οικισμών που στερούνται ρυμοτομικού σχεδίου, που καθορίστηκαν με το από 6.10.1978 Π Δ/γμα (ΦΕΚ Δ 538) ως ισχύει τροποποιούνται ως εξής:
1α) Ελάχιστο εμβαδόν γηπέδου 4.000 τετραγωνικά μέτρα και πρόσωπο σε κοινόχρηστο δρόμο είκοσι πέντε (25) μέτρα.
Η ρύθμιση του προηγούμενου εδαφίου που αφορά στο ελάχιστο πρόσωπο δεν ισχύει για την ανέγερση κτιρίων των άρθρων 2 και 3, εφόσον εξυπηρετούνται από αγροτικούς ή δασικούς δρόμους, καθώς και ορειβατικών καταφυγίων, η ανέγερση των οποίων επιτρέπεται και σε γήπεδα που εξυπηρετούνται αποκλειστικά από μονοπάτια.
β) Για γήπεδα που έχουν πρόσωπο σε Διεθνείς, Εθνικές Επαρχιακές, Δημοτικές και Κοινοτικές οδούς ως και σε εγκαταλειμμένα τμήματά τους και σε σιδηροδρομικές γραμμές απαιτούνται: Ελάχιστο πρόσωπο 45 μ. Ελάχιστο βάθος 50 μ. Ελάχιστο εμβαδόν 4.000 μ2
2.Κατά παρέκκλιση από την προηγούμενη παράγραφο θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα τα γήπεδα:
α) Τα κείμενα εντός της ζώνης των πόλεων, κωμών, και οικισμών, τα οποία είχαν κατά την 24.4.1977 ημέρα δημοσίευσης του από 5.4.77 Π.Δ/τος (ΦΕΚ Δ 133) ελάχιστο εμβαδόν 2000 μ2.
β) Τα γήπεδα που κατά την ημέρα δημοσίευσης του παρόντος Π.Δ/τος έχουν πρόσωπο σε Διεθνείς Εθνικές, Επαρχιακές, Δημοτικές και Κοινοτικές οδούς, καθώς και σε εγκαταλελειμμένα τμήματα αυτών και σε σιδηροδρομικές γραμμές και εφόσον έχουν:
αα) Τα γήπεδα που υφίστανται κατά την 12.11.1962 ημέρα δημοσίευσης του από 24.10.62 Β. Δ/τος (ΦΕΚ Δ 142 ). Ελάχιστο πρόσωπο:10 μέτρα Ελάχιστο βάθος 15 μέτρα Ελάχιστο εμβαδόν 750μ2.
ββ) Τα γήπεδα που υφίστανται κατά τη 12.9.1964 ημέρα δημοσίευσής του από 21.7.1964 Β. Δ/τος (ΦΕΚ Δ 141).
Ελάχιστο πρόσωπο:20 μέτρα
Ελάχιστο βάθος 35 μέτρα
Ελάχιστο εμβαδόν 1.200 μ2
γγ) Τα γήπεδα που υφίστανται κατά τη 17.10.1978 ημέρα δημοσίευσής του από 6.10.75 Π.Δ/τος (ΦΕΚ 538/Δ`). Ελάχιστο πρόσωπο:25 μέτρα
Ελάχιστο βάθος:40 μέτρα
Ελάχιστο εμβαδόν 2000 μ2
δδ) Τα γήπεδα που δημιουργήθηκαν από τη 17.10.1978 ημέρα δημοσίευσής του από 6.10.1978 Π.Δ/τος (ΦΕΚ Δ 538) μέχρι την ημέρα δημοσίευσης του παρόντος Π.Δ/τος ελάχιστο εμβαδόν 4000 μ2.
Ως Δημοτικοί ή Κοινοτικοί οδοί για την εφαρμογή του παρόντος θεωρούνται οι οδοί που ενώνουν οικισμούς του αυτού δήμου ή κοινότητας μεταξύ των ή οικισμούς όμορων δήμων ή Κοινοτήτων ή με Διεθνείς Εθνικές ή Επαρχιακές οδούς. Σε περίπτωση που μεταξύ των προαναφερμένων οικισμών υπάρχουν περισσότερες της μιας Δημοτικοί ή κοινοτικοί οδοί που συνδέουν αυτούς οι διατάξεις της παρούσης περίπτωσης έχουν εφαρμογή μόνο σε γήπεδα που έχουν πρόσωπο στην κυριότερη από τις οδούς αυτές. Η αναγνώριση των οδών αυτών σε κυριότερους ή μοναδικούς γίνεται με απόφαση του οικείου Νομάρχη μετά από γνώμη του Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος του νομού.
γ) Άρτια και οικοδομήσιμα γήπεδα που απομειούνται συνεπεία απαλλοτριώσεων ή διανοίξεως διεθνών, εθνικών ή επαρχιακών οδών, θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα εφόσον μετά την απομείωση αυτή έχουν τα όρια αρτιότητας και τις λοιπές προϋποθέσεις των γηπέδων των προηγουμένων περιπτώσεων α και β.
δ) Σε περιπτώσεις αναδασμών τα γήπεδα που δημιουργούνται και δίνονται σε δικαιούχους σε ανταλλαγή αρτίων και οικοδομήσιμων γηπέδων θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα, εφόσον μετά τον αναδασμό αυτόν έχουν τα όρια αρτιότητας και τις προϋποθέσεις των γηπέδων προηγουμένων περιπτώσεων α και β.
3. Το μέγιστο ποσοστό κάλυψης των γηπέδων ορίζεται σε 10% της επιφανείας τους.
4. Το υπό ανέγερση εντός του γηπέδου κτίριο πρέπει να είναι ενιαίο. Επιτρέπεται η διάσπαση αυτού σε περισσότερα κτίρια μόνο μετά από γνώμη της αρμόδιας Επιτροπής Ενασκήσεως Αρχιτεκτονικού Ελέγχου.
5. Οι αποστάσεις του κτιρίου ορίζονται ως εξής:
α) Από τα όρια του γηπέδου 15 μέτρα τουλάχιστον.
β) Κατά παρέκκλιση των ανωτέρω:
α) Προκειμένου για ανέγερση κατοικίας σε γήπεδα που υφίστανται κατά τη 15.4.1981 ημέρα δημοσίευσης του από 27.3.1981 Π.Δ/τος (ΦΕΚ Δ 209) με ελάχιστο εμβαδόν 4000 μ2 οι πλάγιες αποστάσεις του κτιρίου από τα όρια του γηπέδου ορίζονται σε 7,50 μέτρα εφόσον τηρουμένης της απόστασης των 15 μ. δεν είναι δυνατή η οικοδόμηση. Το μέγιστο πλάτος του κτιρίου στην περίπτωση αυτή πρέπει να μην υπερβαίνει τα 10 μέτρα.
ββ) Οι πλάγιες και οπίσθιες αποστάσεις των κατά παρέκκλιση αρτίων και οικοδομήσιμων γηπέδων της παρ.2 του παρόντος ορίζονται σε 2,50 μ. τουλάχιστον για τα γήπεδα της υποπερίπτωσης αα της περίπτωσης β και σε πέντε (5) μέτρα τουλάχιστον για τα γήπεδα της περίπτωσης α και των υποπεριπτώσεων ββ και γγ της περίπτωσης β.
Για τα γήπεδα της περίπτωσης β οι αποστάσεις αυτές ισχύουν μόνον εφόσον τα μήκη προσώπου και βάθους του γηπέδου είναι μικρότερα των:
20 μ. για το πρόσωπο και 35 μ. για το βάθος για τα γήπεδα της υποπερίπτωσης αα της περίπτωσης β,
45 μ. για το πρόσωπο και 50 μ. για το βάθος για τα γήπεδα των υποπερίπτωσης ββ, γγ της περίπτωσης β.
γγ) Οι διατάξεις της προηγούμενης υποπεριπτώσεως ββ εφαρμόζονται ανάλογα και για τα γήπεδα των περίπτωσης γ και δ της παρ.2 του παρόντος άρθρου.
γ) Οι αποστάσεις του κτιρίου ορίζονται εκ του ορίου της ζώνης της απαλλοτριώσεως για τη σιδηροδρομική γραμμή 15 μ. τουλάχιστον, από την όχθη τυχόν ρέματος 10 μ. τουλάχιστον και 10 μ. τουλάχιστον από τα όρια δασικής έκτασης. Οι αποστάσεις αυτές υπερισχύουν των αποστάσεων της προηγούμενης περίπτωσης β για γήπεδα που το όριο της ιδιοκτησίας ταυτίζεται με το όριο της ζώνης απαλλοτριώσεως για τη σιδηροδρομική γραμμή την όχθη ρέματος ή το όριο δασικής έκτασης.
6. Ο μέγιστος συντελεστής δόμησης των γηπέδων ορίζεται σε 0,2.
7. Ο μέγιστος αριθμός ορόφων των κτιρίων ορίζεται σε 2 και το μέγιστο ύψος αυτών μετρούμενα από το γύρω έδαφος αυτών (φυσικό ή διαμορφωμένο κατά την επόμενη παρ.10) σε 7,50 μέτρα. Υπεράνω του ως άνω καθοριζομένου μέγιστου ύψους επιτρέπεται η κατασκευή μόνο στηθαίου τυχόν φωταγωγών ύψους μέχρι 0,30 μ. και καπνοδόχων, απαγορευμένων των λοιπών κατασκευών που αναφέρονται στο άρθρ.87 του Ν.Δ. 8/1973 περί Γ.Ο.Κ. Σε περιπτώσεις κατασκευής κεκλιμένης στέγης το κατά τα ανωτέρω μέγιστον ύψος προσαυξάνεται κατά 1,20 μ.
8. Επιτρέπεται η κατασκευή ανοικτών εξωστών εντός υψηλών αιθουσών συγκεντρώσεως του κοινού για αναψυχή η εργασία με την έννοια και τους όρους της παρ. 6 του άρθρ.84 του ΓΟΚ, με τη διαφορά ότι οι εξώστες αυτοί προσμετρούνται στο συντελεστή δόμησης και τη συνολική επιφάνεια των ορόφων.
9. Σε γήπεδα που βρίσκονται σε κορυφογραμμές το ανώτατο υψόμετρο των κτισμάτων απαγορεύεται να υπερβαίνει την κορυφογραμμή. Εξαιρούνται οι κεραίες ραδιοεπικοινωνίας και κινητής τηλεφωνίας με τις απαραίτητες κτιριακές υποδομές για τη λειτουργία τους, οι εγκαταστάσεις και υποδομές σταθμών ηλεκτροπαραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και οι εγκαταστάσεις και υποδομές αστεροσκοπείων ιδιοκτησίας Δημόσιων φορέων ή φορέων του ευρύτερου Δημόσιου τομέα που εξυπηρετούν τη λειτουργία τους.
10. Επιτρέπεται η κατασκευή κτίσματος ανεξάρτητα από την κλίση του εδάφους. Αν η κλίση υπερβαίνει το 35% στη θέση που τοποθετείται το κτίσμα, το εμβαδόν των υπόγειων βοηθητικών χώρων που δεν προσμετράται στο συντελεστή δόμησης δεν μπορεί να υπερβεί το 20% της επιτρεπόμενης δόμησης.
Επίσης στην περίπτωση κεκλιμένου εδάφους επιτρέπεται η διαμόρφωση του γηπέδου με αναλημματικούς τοίχους ή πρανή μεγίστου ύψους 1,50 μ. και επίπεδα ελαχίστου πλάτους 5 μέτρα. Όταν οι κλίσεις του εδάφους απαιτούν την κατασκευή τοίχων υψηλότερων του 1,50 μ., ή επιπέδων πλάτους μικρότερου των 5 μ. απαιτείται η γνώμη της Επιτροπής Ενασκήσεως Αρχιτεκτονικού Ελέγχου.
11. Ο χώρος του υπογείου δεν επιτρέπεται να εξέχει το περίγραμμα του ισογείου του κτιρίου. «Η δε στάθμη της οροφής του υπογείου δεν επιτρέπεται να είναι υψηλότερη των 0,80 μέτρων από το διαμορφωμένο γύρω έδαφος.
12. Όταν τα γήπεδα περιλαμβάνονται στη ζώνη που ορίζεται στο άρθρ.14 του Ν.Δ. της 16.8.1923 (ΦΕΚ Α 228)δεν επιτρέπεται τα υπό ανέγερση κτίρια να τοποθετούνται εντός του πλάτους των ιδεατών επεκτάσεων των εγκεκριμένων οδών του οικισμού.
13. Επιτρέπεται η περίφραξη των αρτίων γηπέδων με μόνιμη κατασκευή. Το ύψος του περιφράγματος δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα 2,50 μ. μετρούμενο από το έδαφος. Κατ` εξαίρεση το ύψος του περιφράγματος μπορεί να υπερβαίνει το ανωτέρω καθοριζόμενο ύψος όταν λόγοι ασφαλείας το επιβάλλουν σε περιπτώσεις ειδικών κτιρίων. Οι λόγοι αυτοί πιστοποιούνται από τον αρμόδιο εκάστοτε φορέα απαιτείται δε και η γνώμη της Επιτροπής Ενασκήσεως Αρχιτεκτονικού Ελέγχου.
α) Όταν από τις κείμενες διατάξεις προβλέπεται η τήρηση προκήπιου (πρασιά) το ύψος του συμπαγούς περιφράγματος δεν μπορεί να υπερβαίνει το (ι)μ. μετρούμενο από το έδαφος.
β) Επιτρέπεται η περίφραξη μη αρτίων γηπέδων με πρόχειρο κατασκευή (συρματόπλεγμα κλπ.).
14. Οι όροι και περιορισμοί δόμησης που καθορίζονται με τις προηγούμενες παραγράφους εφαρμόζονται εφόσον στα επόμενα άρθρα δεν ορίζεται άλλως, για κάθε κατηγορία κτιρίων.
(όπως τροποποιήθηκε με την παρ.5 άρθρ.10 Ν.3212/2003,ΦΕΚ Α 308/31.12.2003.,με το άρθρο 22 παρ.1 Ν.4258/2014,ΦΕΚ Α 94/14.4.2014 και με το άρθρο 155 Ν.4495/2017,ΦΕΚ Α 167/3.11.2017.)
1. Προκειμένου για την ανέγερση κατοικιών εφαρμόζονται και οι ακόλουθοι ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης επιπλέον των όσων αναφέρονται στο άρθρ.1 του παρόντος.
α) Επιτρέπεται η διάσπαση του ενιαίου κτιρίου μετά τη σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής και με τις εξής προϋποθέσεις: αα) Τα επί μέρους, μετά τη διάσπαση, κτίρια σε κάθε περίπτωση αποτελούν ένα ενιαίο αρχιτεκτονικό σύνολο, ββ) Στην περίπτωση που προβλέπεται ενιαίο κτίριο το οποίο αποτελεί σύνθεση περισσοτέρων όγκων, η σύνδεση αυτών επιβάλλεται να έχει πλάτος κατ' ελάχιστον 1,20 μ. και προσμετράται τουλάχιστον σε έναν από τους συντελεστές δόμησης ή κάλυψης .
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και κάθε άλλου συναρμόδιου Υπουργού δύναται να καθορίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας, καθώς και περιπτώσεις τυχόν εξαιρέσεων όταν αυτές επιβάλλονται από εγκρίσεις άλλων φορέων ή υπηρεσιών σύμφωνα με ειδικότερες διατάξεις.
β) Η μεγίστη επιτρεπόμενη επιφάνεια του κτιρίου ως και η συνολική επιφάνεια των ορόφων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει:
Για γήπεδα εμβαδού μέχρι 4.000 τ.μ. τα 200 τ.μ.
Για γήπεδα εμβαδού μεγαλύτερου των 4.000 τ.μ. μέχρι και 8.000 τ.μ.
για μεν τα πρώτα 4.000 τ.μ. τα 200 τ.μ. για δε τα λοιπά ίση με το γινόμενο του υπολοίπου εμβαδού του γηπέδου επί τον συντελεστή δομήσεως 0,02.
επιφ.οικοδ.=200 τ.μ.+ (εμβ. γηπέδου - 4.000) Χ 0,02.
Για γήπεδα εμβαδού μεγαλύτερου των 8.000 τ.μ. και άνω, για μεν τα πρώτα 8.000 τ.μ. τα 280 τ.μ. για δε τα λοιπά ίση με το γινόμενο του υπολοίπου εμβαδού του γηπέδου επί τον συντελεστή δόμησης 0,01 μη δυναμένη εν πάσει περιπτώσει να υπερβεί τα 400 τ.μ.
επιφ.οικοδ.=280 τ.μ. + (εμβ. γηπέδου - 8.000) Χ 0,01.
Για γήπεδα με εμβαδόν πολλαπλάσιο του αρτίου, για τα οποία συντρέχουν οι προϋποθέσεις κατάτμησης, η μέγιστη επιτρεπόμενη επιφάνεια κτιρίου ισούται με το άθροισμα του εμβαδού των κτιρίων που θα επιτρεπόταν να ανεγερθούν σε κάθε γήπεδο μετά την κατάτμηση, μειωμένη κατά 15% και υπό τις προϋποθέσεις ότι: α) θα ανεγερθεί μια οικοδομή και β) το γήπεδο θα παραμείνει ενιαίο. Μεταβιβάσεις κατά παράβαση των προϋποθέσεων αυτών είναι αυτοδικαίως άκυρες.
γ)Ο μέγιστος αριθμός ορόφων των κτιρίων ορίζεται σε 2.
δ)Το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της οικοδομής μετρούμενο από το φυσικό ή το κατά την παρ. 10 του άρθρ.1 του παρόντος Π.Δ/τος διαμορφωμένο έδαφος και από κάθε όψη, ορίζεται σε 4 μέτρα για μονώροφη οικοδομή ή μονώροφο τμήμα αυτής και σε 7,50 μ. για διώροφη οικοδομή ή διώροφο τμήμα αυτής.
Σε περίπτωση κατασκευής κεκλιμένης στέγης το ύψος αυτό προσαυξάνεται κατά 1,20 μ.
Σε καμία περίπτωση η οικοδομή δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τα ύψη αυτά πλην της περίπτωσης κατασκευής στηθαίου τυχόν φωταγωγού ύψους 0,30 μ. και καπνοδόχου.
2.Στα κατά παρέκκλιση άρτια γήπεδα της παρ.2 του άρθρ.1 επιτρέπεται η ανέγερση κατοικιών σύμφωνα με τους κάτωθι όρους δομήσεως, επιφυλασσόμενων των διατάξεων της παρ.3 του άρθρ.1 καθώς και της παρ.β της παρ.5 του άρθρ.1.
α)Σε γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον 2.000 μ2 επιτρέπεται η ανέγερση κατοικιών με ελάχιστες αποστάσεις από τα όρια του γηπέδου 5 μέτρα. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι όροι δόμησης της προηγουμένης παραγράφου.
β)Σε γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον 1200μ2 και μέχρι 2.000 μ2 η μεγίστη επιτρεπόμενη επιφάνεια του κτιρίου καθώς και η συνολική επιφάνεια των ορόφων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει ην επιφάνεια που προκύπτει σύμφωνα με τη σχέση:
Επιφάνεια οικοδομής = 150 + ( Ε - 1200/16) μ2
όπου Ε είναι η επιφάνεια του γηπέδου. Οι ελάχιστες αποστάσεις του κτίσματος από τα όρια του γηπέδου στην περίπτωση αυτή είναι 5,00 μ.
γ)Σε γήπεδα επιφανείας τουλάχιστον 750 μ2 και μέχρι 1200 μ2 η μεγίστη επιτρεπόμενη επιφάνεια του κτιρίου καθώς και η συνολική επιφάνεια των ορόφων δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει την επιφάνεια που προκύπτει σύμφωνα με τη σχέση:
Επιφάνεια οικοδομής = 100 + (Ε-750/9) μ2
όπου Ε είναι η επιφάνεια του γηπέδου.
Οι ελάχιστες αποστάσεις του κτίσματος από τα όρια του γηπέδου στην περίπτωση αυτή είναι 2,50 μέτρα.
3.Σε περίπτωση ανέγερσης οικοδομών μικτής χρήσης (κατοικία και καταστήματα) η μεγίστη επιτρεπόμενη κάλυψη του γηπέδου δεν δύναται να υπερβεί την οριζόμενη κατά περίπτωση από το παρόν άρθρο.
4.Στα καλλιεργούμενα αγροκτήματα, κατόπιν βεβαιώσεως ως προς τούτο της Υπηρεσίας Γεωργίας της οικείας Νομαρχίας, εκτός της κατοικίας η οποία ανεγείρεται σύμφωνα με τους όρους δόμησης της παρ. 1 του παρόντος άρθρου είναι δυνατή η κατασκευή μιας αποθήκης εμβαδού 50 τετραγωνικά μέτρα, μεγίστου ύψους 4,50 μέτρα και αποστάσεως από τα όρια του γηπέδου 10 μέτρα, εφόσον η αποθήκη κρίνεται απαραίτητη από την αρμόδια Διεύθυνση Γεωργίας της οικείας Νομαρχίας για την αποθήκευση αγροτικών γενικώς προϊόντων και εφοδίων.
Συνοπτικά:
ΟΙΚΟΔΟΜΕΙΤΑΙ ΚΑΤΑ ΚΑΝΟΝΑ
γήπεδα 4000 τ.μ. εάν έχουν:
γήπεδα 4000 τ.μ. εάν έχουν:
ΟΙΚΟΔΟΜΕΙΤΑΙ ΚΑΤΑ ΠΑΡΕΚΚΛΙΣΗ
γήπεδα 750 τ.μ. εάν έχουν:
γήπεδα 1.200 τ.μ. εάν έχουν:
γήπεδα 2.000 τ.μ. εάν έχουν:
γήπεδα 4.000 τ.μ. :